On/ding , het zesde nummer van Terras , is verschenen. De uitgave is een ding op zich – met zijn 192 pagina’s, fraai vormgegeven omslag en beeldende literatuur. Een vierkoppige redactie stelde de inhoud samen als een verkenning in 40 bijdragen van de relatie tussen mens en ding: van onmiddellijke nabijheid tot onherroepelijk onbegrip, van liefde en begeren tot haat en fascinatie. De onontkoombare rol die dingen spelen in de literatuur en de wereld krijgt vorm bij monde van schrijvers en beeldend kunstenaars als Charlotte Mutsaers, K. Schippers, Yu Jian, Friederike Mayröcker, Maarten M. Jansen, Joë Bousquet, Kenneth Koch en Richtje Reinsma. ‘We hadden afgesproken het over dingen te hebben, hoe de dingen van betekenis veranderen als ze op reis gaan, als ze van hand tot hand gaan, als ze elders neergezet en tentoongesteld worden. En toen overleed Jacq Vogelaar en daarmee zijn wens nog een nummer te maken over pijn. Het onding pijn tegenover de dingen die ogenschijnlijk geen pijn lijden.’ Een deel van het nummer is ingeruimd voor het ultieme onding: pijn, als kleine hommage aan het Raster -nummer dat Jacq Vogelaar graag eens had willen maken – met bijdragen van Anneke Brassinga, Henk Pröpper, Chris Keulemans en Maria Vlaar. Terras 06 – met en over literatuur en beeldende kunst die de verhouding tussen de dingen en de woorden uitbuiten, juist als diezelfde woorden de indruk van de dingen aan het wankelen brengen.
Terras 06 On/ding . 192 blz. 15,- ISBN 978 90 5188 098 4. Uitgegeven i.s.m. Perdu.hier te bestellen . Abonneren op Terras kan daar ook.
Inhoud Terras 06 On/ding
Ton Naaijkens, Mischa Andriessen, Kim Andringa en Erik Lindner Inleiding
Charlotte Mutsaers Alles zinkt
K. Schippers Gedichten
Ton Naaijkens Mayröcker – Mono no aware
Friederike Mayröcker Het hartverscheurende van de dingen vertaling Ton Naaijkens
Yu Jian Dinggedichten vertaling en inleiding Jan de Meyer
Vicky Francken Nieuwe mythologieën: een ‘update’
Jérôme Garcin (redactie) Nieuwe mythologieën vertaling Vicky Francken
Joost Baars Strip en de verovering van vrijheid
Kenneth Koch Kenia strips vertaling Joost Baars
Kim Andringa Over Véronique Pittolo
Véronique Pittolo Het voorwerp: het letterlijke en het figuurlijke vertaling Rokus Hofstede
Marion Poschmann Dubbelgangercadeaus vertaling Erik de Smedt
Julio Cortázar Lucas en de ziekenhuizen vertaling Mariolein Sabarte
Krisztina Tóth Frisbee vertaling Mari Alföldy
Mischa Andriessen Ansichten
Endre Ady De zwarte piano vertaling Mari Alföldy
Robert Walser Toegang tot een knoop vertaling Machteld Bokhove
Joost Baars Dichtbundels als gemeenschappen
Jack Spicer Landkaartgedichten vertaling Joost Baars
Lucas Hüsgen Koffertje op de veiling
Bernke Klein Zandvoort Fritzi & het gewone
Ulf Stolterfoht feat. DJane Husserl Gegenstände / voorwerpen vertaling Ton Naaijkens
Maarten M. Janssen Almanak
Erik Lindner Poppen bespelen in een rivier
Frans Budé Gedichten
Friedrich Achleitner Vier teksten vertaling Erik de Smedt
Erik Lindner Over Éric Suchère
Éric Suchère Niets minder merkbaar vertaling Kim Andringa
Mischa Andriessen Duizelingwekkend alledaagse dingen. Over Matthew Dickman
Matthew Dickman Gedichten vertaling Mischa Andriessen
Kim Andringa Meer dan een ding zijn. Over Joë Bousquet
Joë Bousquet Thee van wijnranken vertaling Kim Andringa
Torny Lindgren Uit Legender vertaling Lia van Strien
Richtje Reinsma Lichamelijk meedenken
Anneke Brassinga Pijn versus pijn
Chris Keulemans Vroeger
Henk Pröpper Lieve Johanneke, geachte familie, beste vrienden van Jacq, Jacq
Maria Vlaar Het pijngeheugen
Erik Lindner Knesebeck
Over de auteurs:
Anneke Brassinga, geboren 1948 te Schaarsbergen, studeerde vertaalkunde in Amsterdam en was daarna werkzaam als literair vertaler en gaandeweg tevens als schrijver. Zij heeft werk vertaald van Sylvia Plath, George Orwell, Oscar Wilde, Samuel Beckett, Denis Diderot, Jean-Jacques Rousseau, Hermann Broch en vele anderen, en is betrokken geweest bij muziek- en dansvoorstellingen. In 2008 ontving ze de Constantijn Huygens Prijs voor haar gehele oeuvre, in 2015 de P.C. Hooft prijs.
Charlotte Mutsaers (1942) is schrijver, essayist en beeldend kunstenaar. Recente publicaties: Koetsier Herfst (roman, 2008), Pedante pendules en andere wekkers (essays, 2010), Dooier op drift (poëzie, 2012).
Chris Keulemans (1960) is schrijver, journalist, artistiek leider van de Tolhuistuin en oprichter van boekhandel en literaire stichting De verloren tijd, beter bekend als Perdu. Publicaties: Een korte wandeling in de heuvels (proza, 1994) en De Amerikaan die ik nooit geweest ben (2004).
Endre Ady (1877-1919), invloedrijke Hongaarse dichter van het begin van de twintigste eeuw, die in zijn lyriek het Franse symbolisme combineert met de Hongaarse poëtische traditie. Zijn werk wordt gekenmerkt door een sterke progressiviteit en maatschappelijk engagement.
Erik Lindner (1968) is dichter en oprichter van Terras . Hij is werkzaam als adviseur en coördinator van het literaire programma van de Jan van Eyck Academie. In 2021 verscheen zijn tweede roman 51 manieren om de liefde uit te stellen .
Frans Budé (1945) publiceerde sinds zijn debuut in 1984 twaalf dichtbundels. De bundel Transit verscheen eind 2012 en is daarmee de meest recente. Daarnaast schreef hij een novelle (Afrit, 2005) en publiceerde hij talrijke beschouwingen over beeldende kunst.
Friederike Mayröcker (1924) geldt als een van de grootste dichters in het Duits taalgebied. Ze schreef radiohoorspelen, proza en poëzie. Recente publicaties: Scardanelli (gedichten, 2009), ich bin in der Anstalt. Fusznoten zu einem nichtgeschriebenen Werk (proza, 2010), vom Umhalsen der Sperlingswand (gedichten, 2011), Von dem Umarmungen (gedichten, 2012), Etudes (gedichten en lyrisch proza, 2013)
Friedrich Achleitner (1930), architect, architectuurcriticus en -historicus, dichter en schrijver. Hij maakte in de jaren 50 en 60 deel uit van de Wiener Gruppe. Publicaties: prosa, konstellationen, montagen, dialektgedichte, studien (1970), quadratroman (1973) en de bundels prozaschetsen einschlafgeschichten (2003), wiener linien (2004), und oder oder und (2006) en der springende punkt (2009).
Henk Pröpper (1958) is auteur van onder meer Het zwaard van de krab en
Intiem slagveld . Hij was diplomaat, directeur van het Nederlands
Letterenfonds en directeur-uitgever van De Bezige Bij/ AW Bruna.
Momenteel werkt hij zelfstandig als cultureel adviseur, ook is hij
literair medewerker van De Volkskrant .
Jack Spicer (1925-1965), dichter die wordt gerekend tot de zgn. San Francisco Renaissance. Postume publicaties: Robin Blaser (ed.) The Collected Books of Jack Spicer (1975), The Tower of Babel: Jack Spicer's Detective Novel (1994), Peter Gizzi (ed.) The House That Jack Built: The Collected Lectures of Jack Spicer (1998; 2 delen), Peter Gizzi en Kevin Killian (ed.) My Vocabulary Did This to Me: The Collected Poetry of Jack Spicer (2009).
Joost Baars (1975) is dichter, essayist, programmamaker en boekverkoper. Zijn chapbook iemand anders verscheen als onderdeel van zijn reeks Halverwege Chapbooks. Daarnaast werden zijn gedichten gepubliceerd in onder andere Het Liegend Konijn, blue-turns-grey en Revolver. Hij schrijft stukken over poëzie voor Poëziekrant en Awater en maakt programma's met literatuurfestival Read My World en poëziepodcast VersSpreken. Eerder verschenen zijn vertalingen van Dorothea Lasky, Kenneth Koch en Robert Creeley, en momenteel werkt hij aan vertalingen van werk van Lauren Shufran en Kazim Ali.
Julio Cortázar (1914-1984) gold als de meest Franse van de Argentijnse schrijvers. Verwierf wereldfaam met zijn magisch-realistische korte verhalen (o.a. Historias de cronopios y de famas, 1962) en met de romans Rayuela (1963) en Libro de Manuel (1973). Onlangs verscheen in het Nederlands een herdruk van Astronauten van de kosmossnelweg (2014), op voorspraak van Charlotte Mutsaers.
K. Schippers (1936) is dichter, essayist, romancier. Samen met Bernlef en G. Brands maakte hij het tijdschrift Barbarber. Recente publicaties: Tellen en wegen (poëzie, 2011), Op de foto (roman, 2012), Voor jou (verhalen, 2013). Januari 2014 verscheen van hem het poëziegeschenk Buiten Beeld.
Kenneth Koch (1925-2002), Amerikaans dichter, toneelschrijver en professor, werd tot de ‘New York School’ gerekend. Hij doceerde poëzie aan Columbia University. Publicaties: On the Great Atlantic Rainway: Selected Poems 1950–1988 (1994), Making Your Own Days (essays, 1998) en A Possible World (poëzie, 2002).
Kim Andringa (1977) studeerde Frans en vergelijkende literatuurwetenschap. Ze is literair vertaler uit en naar het Frans, redactielid van Terras en universitair docent vertalen aan de universiteit van Luik.
Krisztina Tóth (1967), Hongaars dichter, schrijver en beeldend kunstenaar. Ze ontving onder meer de Déry Tibor Prijs (1996), József Attila Prijs (2000) en recent de Lauretate Prijs. Haar poëzie en proza zijn in vele talen vertaald. Haar gedichten hebben sterke banden met verschillende Hongaarse en Europese poëtische tradities (ze vertaalt zelf Franse poëzie). Door veel beschouwers wordt haar werk gerekend tot de “ecriture feminine”. Krisztina Tóth woont en werkt in Boedapest. Recente publicaties: Magas labda (2009), Hazaviszlek, jó? (2009), Vonalkód (2011), Pixel (2011), Akvárium (2013).
Lucas Hüsgen (1960), auteur en vertaler. Vertaalde werk van Dieter M. Gräf, Brigitte Kronauer, Ku Sang, Thomas Stangl, Peter Waterhouse en Yi Won. Recente publicaties: Vederbeds Lumière (poëzie, 2009), Nazi te Venlo (essays, 2011) en De windbel (roman, 2012).
Maarten M. Janssen (1960) is beeldend kunstenaar. Recente exposities in Nationalmuseum (Berlijn, 2012), Kunsthal (Rotterdam, 2012), Re:Rotterdam (Rotterdam, 2013), Autocenter (Berlijn, 2013) en Grunwaldgallery (Bloomington VS, 2013).
Maria Vlaar is recensent en interviewer voor De Standaard , biograaf van Joost Zwagerman, voorzitter van de Auteursbond en schrijver van korte verhalen. Voor haar debuutbundel Diepe aarde ontving ze de J.M.A. Biesheuvelprijs 2019. De jury prees Vlaars lef, intelligentie en bravoure, en zag 'grote ambitie' in de 'brede variatie aan stijlen en thema’s, en vooral uiteenlopende perspectieven'. De 'imponerende bundel verhalen vol melancholie' is volgens de jury 'geestig en licht' van toon.
Marion Poschmann (1969), dichter en schrijver. Publicaties: Baden bei Gewitter (roman, 2002), Verschlossene Kammern (poëzie, 2002), Grund zu Schafen (poëzie, 2004), Schwarzweißroman (2005), Hundenovelle (2008), Geistersehen (poëzie, 2010), Die Sonnenposition (roman, 2013).
Matthew Dickman (1975) Amerikaans dichter. Naast een aantal chapbooks waaronder recent Wish you were bracht hij tot dusver twee bundels uit: All-American Poem en de bundel waaruit de hier afgedrukte vertalingen stammen Mayakovsky’s Revolver. Samen met zijn broer Michael publiceerde hij ook de bundel %0 American Poems Dickman werd met diverse prijzen onderscheiden.
Mischa Andriessen (1970), schrijver, vertaler, recensent. Publiceert over jazz en beeldende kunst en vertaalde onder meer Graham Swift. Publicaties: Uitzien met D (poëzie, 2008), Huisverraad (poëzie, 2012) en Dwalmgasten (poëzie, 2016). Hij publiceerde proza in De Revisor .
Richtje Reinsma (1979) is kunstenaar en woont en werkt in Amsterdam. Ze studeerde aan de Rietveld Academie (BA) en het Sandberg Instituut (MA). Haar artikelen verschenen onder meer in Skrien, Mister Motley en Kunstbeeld. Haar beeldend werk was te zien in o.a. Mediamatic, Amsterdam; Onomatopee, Eindhoven en Museum Jan Cunen, Oss. Richtje is medeoprichter van en deelnemer aan de kunstenaarscollectieven Het Harde Potlood en De Parasiet. www.richtjereinsma.nl
Robert Walser (1878-1956) geldt als een van de grote Duitstalige schrijvers van de twintigste eeuw. In zijn prozastukjes betoont hij zich een meester in minutieuze observaties en lichtvoetige ironie. Zijn werk heeft menig collegaschrijver beïnvloed: tot zijn bewonderaars behoren onder anderen Franz Kafka, Robert Musil, Walter Benjamin, Hermann Hesse, Elfriede Jelinek en J.M. Coetzee.
Ton Naaijkens (1953) is vertaler, essayist, redacteur van de tijdschriften Filter en Terras en hoogleraar Duitse literatuur en vertalen aan de Universiteit Utrecht. Hij vertaalde werk van Robert Musil, Paul Celan en Ernst Meister. In 2016 verscheen zijn vertaling van de bundel Chicxulub Paem van Daniel Falb.
Torny Lindgren (1938), Zweeds schrijver, debuteerde in 1965 met de dichtbundel Plåtsax, hjärtats instrument. Hij publiceerde romans als Het licht (1996), Het ultieme recept (2005) en Herinneringen (2012). Poëzie van hem is vertaald door Hans Kloos en verschenen in Raster (81).
Ulf Stolterfoht (1963), dichter en vertaler. Recente publikaties: holzrauch ueber heslach (2007), fachsprachen XXVIII-XXXVI (2009), handapparat heslach: Quellen, Dokumente und Materialen (2011)
Véronique Pittolo (1960) is schrijfster en kunstcriticus. Ze schrijft poëtisch proza waarbij ze graag uitgaat van bekende personages en referenties. In 2004 kreeg ze de pëzieprijs van de Société des Gens De Lettres toegekend en in 2009 de Prix Yvan Goll. Recent verschenen Toute Résurrection commence par les pieds, (2012) en On sait pourquoi les renards sont roux, (2012). In 2014 zal Véronique Pittolo te gast zijn op Poetry international.
Vicky Francken (1989) is dichter en vertaler. Ze publiceerde gedichten in o.a. Hollands Maandblad en het Liegend Konijn , kreeg een Talentbeurs Literair Vertalen toegekend door het Nederlands Letterenfonds en haar afstudeerscriptie werd genomineerd voor de facultaire scriptieprijzen van de Universiteit Utrecht. Poëzie- en prozavertalingen van haar hand verschenen in tijdschriften als Op Ruwe Planken , Terras en op de website van De Gids . In 2017 is bij de Bezige Bij haar eigen poëziedebuut met de titel Röntgenfotomodel verschenen.
Yu Jian (1954) is dichter en documentairemaker.
Over de vertalers:
Erik de Smedt (1953) is criticus en literair vertaler, recentelijk: Marion Poschmann, Landschap van wilde geruchten. Gedichten (2015), Konrad Bayer, de peer en ander proza (2017), Ernst Jandl, poëzieklysma. (2017), Jean Paul, Gedachtegewemel (2018).
Jan de Meyer (1961) is vertaler. Hij publiceerde onder meer Leyuan, de tuin van het geluk (2009) en vertalingen van Liu E, De reizen van Oud Afval (2010), Wunengzi, Nietskunnner. Het taoïsme en de bevrijding van de geest (2011) en van de roman Broers van Yu Hua (2013).
Joost Baars (1975) is dichter, essayist en boekverkoper. Zijn bundel Binnenplaats verscheen in 2017 bij Uitgeverij Van Oorschot en werd in 2018 bekroond met de VSB Poëzieprijs. In Terras publiceerde hij eerder vertalingen van werk van Jack Spicer en Kenneth Koch, en elders van Gerard Manley Hopkins, Quintan Ana Wikswo, Morani Kornberg-Weiss en Dorothea Lasky.
Kim Andringa (1977) studeerde Frans en vergelijkende literatuurwetenschap. Ze is literair vertaler uit en naar het Frans, redactielid van Terras en universitair docent vertalen aan de universiteit van Luik.
Lia van Strien (1973) is vertaler uit het Zweeds. Van Torny Lindgren verschenen in haar vertaling de romans De bijbel van Doré (2010) en Herinneringen (2012). Verder vertaalde zij werk van Agneta Pleijel, Helene Tursten en Marianne Fredriksson.
Mariolein Sabarte Belacortu (1944). Sinds 1969 literair vertaalster Spaans – Nederlands. Enkele auteurs uit Spanje: Camilo José Cela, Félix de Azúa en Belén Gopégui en Juan Marsé. Een grote stroom uit Latijns-Amerika, zoals Roberto Arlt, Jorge Luis Borges en Julio Cortázar uit Argentinië, Gabriel García Márquez en Álvaro Mutis uit Colombia, José María Arguedas en Mario Vargas Llosa uit Peru, Juan Carlos Onetti en Felisberto Hernández uit Uruguay, Juan Rulfo, Carlos Fuentes, Carlos Arriaga en Jorge Volpi uit Mexico.
Vertaalt al vele jaren poëzie voor Poetry International in Rotterdam, met als hoogtepunt de Argentijn Roberto Juarroz, van wie de bloemlezing Verticale Poëzie is uitgekomen bij uitgeverij Wagner en Van Santen.
Mischa Andriessen (1970), schrijver, vertaler, recensent. Publiceert over jazz en beeldende kunst en vertaalde onder meer Graham Swift. Publicaties: Uitzien met D (poëzie, 2008), Huisverraad (poëzie, 2012) en Dwalmgasten (poëzie, 2016). Hij publiceerde proza in De Revisor .
Rokus Hofstede (1959), vertaler van Franse literatuur. Recente solo-vertalingen: Meisjesherinneringen (Annie Ernaux); Palmyra. De onvervangbare schat (Paul Veyne); Koningslichamen (Pierre Michon); Maigret en het dode meisje (Georges Simenon). Recente duo-vertalingen (met Martin de Haan): Swanns Kant op (Marcel Proust), Wereld, wereld! (Régis Jauffret); (met Katrien Vandenberghe) Oog in oog met Gaia. Acht lezingen over het nieuwe klimaatregime (Bruno Latour). Cf. www.hofhaan.nl
Ton Naaijkens (1953) is vertaler en essayist. Hij bereidt momenteel
een herziene vertaling voor van de verzamelde gedichten van Paul Celan.
Vicky Francken (1989) is dichteres en vertaalster. Ze publiceerde gedichten in o.a. Hollands Maandblad en het Liegend Konijn, kreeg een Talentbeurs Literair Vertalen toegekend door het Nederlands Letterenfonds en haar afstudeerscriptie werd genomineerd voor de facultaire scriptieprijzen van de Universiteit Utrecht. Momenteel richt ze zich op het vertalen van Frans- en Engelstalige literaire (non-)fictie en poëzie.
