Rüdersdorf

 

’s Middags door de mist

heen geprikt ’s avonds scheef

in het rood dat de honden van

de muren jankten

 

begon het niemandsland

de ontvolkte hemel

achter de druïdenboom

onafgebroken heerste winter waar

 

het verlangen een akker

korstig bloed met

het nooit hechtende verband

gaas sneeuw erop en

 

de vertwijfeling een plas

zondags op het knippatroon

gemorste koffie was

later aan de Autobahn

 

wees een bord ons

op de plaats die plotseling

een naam had

 

*

 

Leipzig

 

Sigarettenhoest, geen aventiuren, de

zon een valse melding op het

instrumentenbord! Waar achter

Predel Profen Podewig de

 

kerktoren in de mijngangen

wegzakte, was de kool

opgezogen, bijna ten einde –

de kilometer autoweg liep

 

dicht langs de akkerrand: Wartburg

was een oud woord, alleen

mijn opa ouder dan de tweetaktmotor

onder de motorkap. Markranstädt

 

was straatstenen, gebied

van volkstuindwergen, de spelonken

waar ze zich verdrongen, Stützpunkt

voor dranken! De choke

 

bespaarde ons de trein, Leipzig

uit het zuidoosten: velden die

naar ingekuilde voederbieten roken, Iskra

de vonk van de aansteker

 

van mijn oom, die was toegerust

voor de wereldbrand, tot die kwam

smookte hij F6 en declameerde

reeksen testbeeldvarianten. De hartkliniek

 

in het venster, Probstheida, tram-

geklingel tot Mukran, poster met

kat-in-koffiepot het decor van de

slaapkamer. De schittering nergens

 

verder weg dan in de schaduw van dit Hol-

lywood van schommels, gestopte kousen

in het gaas, ondergoed over het

tuinhek uitgehangen! Veertig jaar

 

gedroomd van Neues Deutschland,

de eeuwige Trabant in het schuurtje

maangesteente in de kast. De eerste

man in het heelal werd ons als

 

smalfilm vertoond & is

nu even dood als Zeitz: de tijd

die spoorloos wegraakt. Iemand was

 

het gas in het fornuis vergeten

& alles knalde de lucht in zodra

de vonk oversprong.

 

.   aventiuren; Middelhoogduits voor de wederwaardigheden van de held in de ridderroman

.   De Wartburg is zowel het slot bij Eisenach waar Maarten Luther zijn toevlucht zocht toen hij in de ban was gedaan, als een in de voormalige DDR geproduceerde auto.

.   Iskra is het Poolse woord voor vonk

.   F6 is een nog altijd verkrijgbaar, oorspronkelijk in de DDR gefrabriceerd merk sigaretten.

 

 

 

*

 

 

Regendagen

 

perforeerden de geografie

van mijn kindertijd: Kaltenborn

was daar de juiste naam

voor: in de zomer, hoe

moesten wij de polyesterfolie

van de hemel af wikkelen?

 

Wij moeten er oud

uitgezien hebben, jongens, zonder

de bijbehorende muziek in

het dashboardkastje, het venster

op de omlijsting van de wereld

(zelf zagen we dat die

een – dorp was, van akker tot akker:)

 

Op

de heuvels was het uitzicht grandioos.

___________________________

Jan Volkert Röhnert (Gera in de voormalige DDR, 1976) studeerde aan de Friedrich-Schiller-Universität in Jena en woonde enkele jaren in Italië en Frankrijk. Van 2003 tot 2010 was hij medewerker van het Institut für Germanische Literaturwissenschaft in Jena. Sinds 2010 is hij Heyne-Junior-Professor is aan de Technische Universität Braunschweig. Hij publiceerde onder andere de poëziebundels Burgruinenblues (2003) en Die Hingabe, endloser Kokon (2005). In Raster 111/112 verschenen vier gedichten vertaald door Willem van Toorn.

Willem van Toorn (1935), schrijver en vertaler. Was redacteur van Raster. Vertaalde poëzie van onder meer Franco Loi. Recente publikaties: De hofreis (poëzie, 2009), De geur van verbrande appels (verhalen, 2010), Het grote landschapsboek (essays, 2011). Onlangs verscheen een nieuwe dichtbundel getiteld Bezweringen. In 2014 verschijnt Hoezo Europa, met in het hoofdstuk over de voormalige DDR aandacht voor Wulf Kirsten en Jan Volkert Röhnert.