Over Johanna Schouten-Elsenhout november 28, 2020 Antoine de Kom Wie was Johanna Schouten-Elsenhout? Ik heb haar niet gekend en nooit ontmoet. Ik ken haar alleen van horen zeggen en vooral door haar gedichten. De poëzie begon voor mij met Suriname en de Surinaamse dichtkunst. Johanna dichtte in het Sranan dat ik leerde ontdekken als een origineel amalgaam van andere talen, doorgegeven van generatie op generatie en wortelend in de tijd van slavernij. De tot slaafgemaakten mochten die taal niet bezigen want hun ‘menigte’ was een bedreiging voor de minderheid die de blanke planters vormden. Als tienjarige kwam ik voor het eerst in het land dat bekend stond als een van de meest wrede plantages. De generaties nadien dragen nog steeds de striemen en brandmerken met zich mee. In de Surinaamse poëzie zijn de sleepsporen terug te vinden uit die verminkende tijd. Poëzie is niet vrijblijvend. Ze is een gevaar voor wie zich daarmee inlaat. Johanna ging dat niet uit … lees meer →
Drempelwerk november 18, 2020 Matthijs Ponte De poëzie van Vladimir Lucien (1988) is gegrond in zijn geboorte-eiland, het Engels- en Kweyol-talige St. Lucia, dat zo uitgebreid geportretteerd en bezongen is door Luciens beroemde eilandgenoot, de Nobelprijswinnaar Derek Walcott (1930-2017). Uit die grond is Luciens taal opgetrokken, gekneed door de lokale religieuze gebruiken, en door de mangel gehaald van zowel een gewelddadige geschiedenis van onderdrukking en opstand, als van de actuele sociale complexiteit van het eiland. Zijn taal golft soms chaotisch, soms schijnbaar volmaakt kalm en ontspannen – als de zee, die even beloftevolle als dreigende massa die onophoudelijk tegen het eiland klotst. Luciens poëzie is de verklanking van die grond, van het schuim op die golven en van alle schoonheid en geweld die erin rondkolken en wortel schieten. Sounding Ground (2014) heet dan ook zijn veelgeprezen en bekroonde debuut; vooralsnog is het zijn enige bundel. De gedichten die Lucien aan Terras beschikbaar stelde, en die hier … lees meer →
Losgewrikt, in niemands holte november 1, 2020 Bart Vonck Ik overdrijf niet als ik beweer dat José-Miguel Ullán op eenzame hoogte staat in het Spaanse poëzielandschap van de twintigste eeuw, onder meer omdat hij zich als dichter manifesteerde als een schepper van tegenstellingen. Schrijven legt iets vast maar de lezing van het gedicht moet open zijn, in de holte van niemand (waar de dichter Ullán zich ophield) voelt de lezer de krachtige aanwezigheid van iemand. Ullán verliet zich nooit op zekerheden, zijn werk is een fascinerende opeenvolging van breuken en gebrek aan continuïteit. In de vormen van de dichter wordt niets voorgesteld, de lezer dwaalt door een tactiele en lichamelijke schemerzone, een synthese van taalvormen en registers, die opgespannen zijn in een veeleisende vrije vorm. En Ullán stelt in alle gedichten de vraag: wat kan de poëzie vandaag nog zijn? Hij hanteert de ironie als wapen en als tactiek in het gevecht tegen alle gevestigde, clichématige taalvormen die onze … lees meer →
