thema:

Pechblende

bohemen begin 16e eeuw, een stil diep uitgesleten dal in het ertsgebergte
de beer leeft er, de wolf, een enkele woudboer, we hebben er niets te zoeken
zeker niet in een herfststorm

 
razend was de wind, het knarste het zwiepte het boog
machteloos het woud, het kermde het kiepte het brak
bladstil is het nu, het glinstert – wat glinstert? de zon breekt door
 
overal druisen de stroompjes holderdebolder de berg af
her en der ligt een gevloerde boom, daar glinstert het
tussen de boomwortels: zilver! het ligt er voor het oprapen
geen woudbewoner die haast maakt, het zilver wacht wel
stroompjes zullen opdrogen modder zal inklinken, geen haast
 
 
bohemen tweede kwartaal 16e eeuw, een diep uitgesleten dal in het ertsgebergte
hebben we er niets te zoeken?

 
elders begint het rond te zingen: zilver! zilver!
zilver in een afgelegen dal in het ertsgebergte
we hebben er iets te zoeken! het begint rond te schreeuwen
we halen de berg leeg! mijnbouw! we worden rijk!
bouw huizen! we stichten een dorp, een vrij dorp!
we noemen het sankt joachimsthal
een rijk dorp, alle dagen glinstert het zilver
maar hoe maakt het zilver ons rijk?
munten! we munten het zilver als joachimsthaler
we noemen hem taler, daler, daalder, dollar
we zetten sankt joachimsthal op de kaart
 
niet alle dagen glinstert het zilver, soms hebben we pech
stuiten we op zwartgrijs gesteente met vaalbruine strepen
waardeloos spul, iemand noemt het pechblende haha
 
 
 
 

(zie voor de volledige bijdrage de papieren Terras #10 Metalen)

Over de auteur:

Dichter Hélène Gelèns (1967) debuteerde in 2006 met de dichtbundel niet beginnen bij het hoofd, die werd genomineerd voor de C. Buddingh'-prijs. In 2010 won ze met zet af en zweef de Jan Campertprijs. Haar meest recente bundel applaus vanuit het donker verscheen in 2014. Momenteel werkt Gelèns aan haar prozadebuut Op de golven, een zesspraak over idealisme, rebellie, emancipatie, geloof, ongeloof, oorlog, vrede, ontheemding, liefde en respect, waarin o.a. Marie Curie een rol speelt. Voor het Metalen-nummer van Terras ging Gelèns de oorsprong en de weg na van het gesteente pekblende (Pechblende in het Duits), waaruit Marie Curie in de vroege twintigste eeuw de pure metaalvorm van radium isoleerde. Met bovenmenselijke inzet, want uit een ton pekblende kan maar een speldenknop radium worden gewonnen.