DRAMATIS PERSONAE
GOD, schepper van hemel en aarde
PROFEET
KOOR van steeds aanzwellende fluisterstemmen

COGITATI PERSONAE
JEANNE D’ARC
GASTON BACHELARD, schrijver van La Psychanalyse du feu
ANNE CARSON, schrijver van Nay Rather
ANTONIO GRAMSCI, schrijver van gevangenisnotities
MOZES, schrijver van de Pentateuch
SIMONE WEIL, schrijver van fabrieksdagboeken

NOOT BIJ DE SCHRIJNEN
Elk van de schrijnen kan afzonderlijk worden opgevoerd. Er is geen bepaalde
duur; in het ideale geval duurt een opvoering onophoudelijk voort. Elke schrijn kan
natuurlijk, met behulp van enig gezond verstand, aan omstandigheden worden
aangepast. (Let erop dat men, bij het betreden van de plaats of ruimte waar de
schrijn wordt opgevoerd, die plaats of ruimte niet kan verontheiligen.)

WEILSCHRIJN
In het midden van de opstelling: een moeilijk te plaatsen fabrieksmachine (tandwielen,
rubberbanden, hendels, pedalen; algemene mechaniek). Oogt alsof hij
zou kunnen worden bediend, maar wordt niet bediend.
Rondom de machine: een vijftal krukken, op onregelmatige afstand van elkaar,
maar ongeveer gelijke afstand van de machine.
Over de vloer: met potlood beschreven papieren; soms opkrullend, soms licht
gescheurd – de aantekeningen zijn niet zorgvuldig bewaard, misschien bij haastig
vertrek vlug bij elkaar gepakt en in een tas gestopt.

Te herhalen:

PROFEET: Wat in een mensenleven telt, zijn niet de gebeurtenissen die zich in de
loop der jaren of zelfs maanden of dagen voordoen. Het is de manier
waarop de ene minuut zich met de volgende verknoopt, en hoeveel het
het lichaam, en vooral de aandacht kost om dat knopen minuut na minuut
te voltrekken.
[Lange stilte]
KOOR: Bestaat er een eenheid van arbeider en machine?
PROFEET: Moeilijk vast te stellen
KOOR: Welke voorwaarden zou zo’n eenheid hebben?
PROFEET: Machinestructuur, werksfeer, soort arbeid.
[Lange stilte]
PROFEET: (Maar die eenheid vormt de voorwaarde voor een onbelemmerd geluk.)
[Erg lange stilte]

D’ARC-CARSON-GRAMSCISCHRIJN
In het midden van de opstelling: een stoel, bijvoorbeeld een ouderwetse schoolstoel.
Rondom de stoel: een aantal rijen stoelen op individuele verhogingen, gericht
naar het midden. Daaromheen: spijlen, als van een gevangenis, maar te ver
van elkaar vandaan om iemand ervan te weerhouden te ontsnappen.
Het koor is verdeeld in twee groepen, van subtiel verschillende klankkleur, een
ondervragend en een ondervraagd deel.

Te herhalen:

KOOR 1 Heeft God je opgedragen mannenkleren te dragen?
KOOR 2 De kleren zijn een kleine, nee, de minste zaak.
Alles wat ik doe, doe ik uit opdracht van God.
[Stilte]
KOOR 1 Zweer je de waarheid te vertellen?
KOOR 2 Ik spreek gewillig de waarheid, maar niet de hele waarheid.
Daarvoor zou er ook te weinig tijd zijn.

PROFEET [Tussendoor] Een nieuwe cultuur creëren betekent niet alleen dat je als
individu ‘originele’ ontdekkingen doet, maar ook en vooral dat je op een
kritische manier al ontdekte waarheden verspreidt, die bij wijze van spreken
‘socialiseert’ en zo tot de basis maakt van levenskrachtig handelen,
tot element van coördinatie en intellectuele en morele ordening. Als een
massa mensen ertoe gebracht wordt … etc.

PROFEET [Tussendoor] Tekeergaan tegen cliché. Een genialiteit in die razernij. (We
voelen die razernij allemaal wel eens.) Het geniale antwoord op cliché
is catastrofe. […] Ik noem catastrofe een antwoord omdat ik geloof dat
cliché een vraag is.

KOOR 1 Hoor je één stem, of meerdere stemmen?

KOOR 2 Het licht komt in naam van de stem.

MOZES-BACHELARDSCHRIJN
In het midden van de opstelling: een onophoudelijk brandende struik. Knispert,
laait op, zwakt weer af.
Zandgrond onder en rondom de struik. Korrels worden gestaag door het vuur
weggeblazen, weggejaagd; in het zand ontstaan strepen.
Het gefluister van het koor is maar moeilijk te onderscheiden van het geluid van
het vuur.

PROFEET [Prevelend, haast onhoorbaar, keer op keer; heeft zich ter aarde geworpen]
Om gelukkig te zijn moet men zich het geluk van een ander proberen
voor te stellen.

Onregelmatig afgewisseld met:

PROFEET [Prevelend, etc.] Het opmerken van een sterk gevoel verzwakt het.

 

 

 

KOOR [Door elkaar, herhaaldelijk]
Wie heeft je tong gemaakt?
Wie heeft je tong gemaakt?